“Sit Pretty” – Core Stability

Opzitten – Rug- en buikspieren 

“Sit Pretty”, oftewel opzitten, konijntje, bedelen, er zijn vele namen voor bij de diverse hondeneigenaren.

Een oefening die jullie in het begin van mijn carrière nog wel eens voorbij zagen komen en de laatste tijd eigenlijk amper meer. 

Waarom niet meer?

Dat komt door voortschrijdend inzicht over het nut en de noodzaak van de oefening en hoe je op een minder belastende manier dezelfde spieren en spiergroepen kan trainen. 

Onder andere het lezen van het artikel “Sit Pretty – Core Stability – The full document!”  van Lauri Edge-Hughes BScPT, MAnimSt (Animal Physiotherapy), CAFCI, CCRT, te vinden op https://www.fourleg.com/Free-Stuff-Intro heeft mijn kijk op de oefening doen veranderen. 

Om die reden heb ik de autheur, Lauri Edge-Hughes, dan ook om toestemming gevraagd om haar artikel te mogen vertalen en publiceren, deze toestemming heb ik gekregen en ik hoop dat jullie ook wat aan deze informatie hebben.

Vertaling van het artikel geschreven door Lauri Edge-Hughes BScPT, MAnimSt (Animal Physiotherapy), CAFCI, CCRT, vertaald door Carmen van de Kamp CCFT, SIC FIVH, oprichter en eigenaar Sporthond in Conditie.

Hieronder de diverse artikelen geschreven in 2017 en 2018
Stop sitting pretty! – Expanded viewpoint! – 5 maart 2017
Part 2, why I hate the Sit Pretty (and Stand from Sit Pretty) exercise – 5 maart 2017
Sit Pretty… ugh, not again! – 4 februari 2018

Stop sitting pretty! – Expanded viewpoint!
https://www.fourleg.com/Blog/290/Stop-Sitting-Pretty!—-Expanded-Viewpoint!
5 maart 2017
Artikel geschreven door Lauri Edge-Hughes BScPT, MAnimSt (Animal Physiotherapy), CAFCI, CCRT, vertaald door Carmen van de Kamp CCFT, SIC FIVH, oprichter en eigenaar Sporthond in Conditie.

Kijk naar deze foto, dit is de oefening waar het in het artikel om gaat. De rage in sportgroepen, trainingsgroepen, trick training en meer is het om je hond aan te leren op te zitten en om deze houding langere tijd vast te houden.
Waarom is het een rage geworden? Omdat het gekoppeld wordt aan het trainen van goede core-spieren, dus de rug- en de buikspieren worden volgens zeggen met deze oefening getraind.
En ja, het kan je hond stimuleren om de rug- en buikspieren te activeren, maar het kan ook schade veroorzaken.

13 jaar geleden zag ik deze oefening voor het eerst omschreven en gepromoot voor versterking van de rug- en buikspieren. Mijn onderbuikgevoel gaf mij direct aan dat ik het geen prettige oefening vond, waarom wist ik op dat moment niet.
Gedurende de afgelopen 13 jaar ben ik diverse onderzoeken tegen gekomen die mij kunnen helpen onderbouwen waarom het niet de meest ideale oefening is om de rug- en buikspieren te versterken.
Gedurende deze jaren heb ik lang nagedacht over deze oefening, bewijs verzameld dat mijn gevoelens met betrekking tot deze oefening onderbouwt en, na vraag van een rationele collega om hierover te schrijven, ben nu op het moment gekomen om er een artikel over te schrijven.

Sit Pretty raad ik niet aan als een oefening. Waarom niet? Om onderstaande redenen:

  1. Het is niet functioneel. Is dit een gedraging die de hond nodig heeft? Zo ja, wanneer dan? Is het vertaalbaar naar een andere functionele manier van bewegen waarin de hond deze wijze van bewegen nodig heeft? Is het zeker dat deze oefening de rug- en buikspieren traint en opbouwt?
    Antwoorden op bovenstaande vragen zijn: Nee. Nooit. Nee. Nee
    Dat maakt dat het erop neerkomt dat allen die deze oefening aanraden/promoten dit doen op basis van horen zeggen of omdat ze gedrag van anderen kopiëren om iets toe te voegen aan het trainingsprogramma of trucjes assortiment van de training die aangeboden wordt.
  2. Wat gebeurt er met de facetgewrichten tijdens de oefening “sit pretty”? Het facetgewricht is een gewrichtsvlakje tussen de wervels, een gewrichtje waarmee de wervels onderling verbonden zijn. Met uitzondering van de eerste 2 wervels is iedere andere wervel van het lichaam verbonden met de wervel ervoor en erna door een set van facetgewrichten en tussenwervelschijven.
    De facetgewrichten verdelen de belasting, staan beweging toe en voorkomen ongewenste bewegingen. (Referentie Breit S. Functional adaptions of facet geometry in the canine thoracolumbar and lumbar spine Th10-L6 Ann Anat 184: 379-385, 2002 en Evans & deLahunta Miller’s Anatomy of the Dog, 4th Edition, Elsevier, St. Louis, MO, 2013)
    Als eerste is het belangrijk je te realiseren dat de facetgewrichten van de hond zijn rug “ontwikkeld” zijn voor de verdeling van krachten vanuit de ledematen naar het lichaam en de rug van de hond vanuit de normale posities, zittend, staand, liggend en in beweging. Een hond in de “sit pretty” positie genereert cirac 180 Newton aan kracht door deze facetgewrichten (Referentie Buttermann et al. In vivo facet joint loading of the canine lumbar spine. Spine, 17(1):81-92, 1992) Vergelijk dat met normaal lopen (circa 107 Newton) of staan (circa 26 Newton). Trap op lopen is eigenlijk het de enige belasting waarbij dezelfde kracht benaderd wordt met 170 Newton, maar staan rechtop op beide achterpoten is verre uit de zwaarste belasting van de facetgewrichten. Daar is geen voordeel uit te halen!
  3. De consequenties van het belasten van de facetgewrichten op een manier zoals ze niet bedoeld zijn om belast te worden. (Referentie Breit S. Functional adaptions of facet geometry in the canine thoracolumbar and lumbar spine Th10-L6 Ann Anat 184: 379-385, 2002)
    Er zijn rapporten van honden die meer kracht op extensie (strekken) van de rug hebben gehad waarbij het lichaam zich aangepast heeft door de gewrichtsvlakken die elkaar raken af te vlakken waardoor meer bewegingsruimte mogelijk wordt. Bij 4-benige, wat de hond is, worden dan specifiek de facetgewrichten afgevlakt en vergroot, dit veroorzaakt meer beweging in deze gewrichten bij belasting tijdens extensie. Door deze aanpassing wordt de rug beschermd door het lichaam van pijnlijke belasting, MAAR het zorgt ook voor destabilisatie van de rug.
    In basis blokkeren de gewrichten nu de beweging niet meer, maar staan meer beweging toe door de aanpassingen van het lichaam nadat daarom gevraagd is door deze oefening. Dit klinkt als een goede kortetermijnoplossing voor het voorkomen van pijn, maar als dit gebeurt betekend dat dat er ook meer stress en krachten komen op lichaamsdelen, lichaamsstructuren die daar totaal niet voor bedoeld zijn zoals de tussenwervelschijven, spieren en de kleinere lokale ligamenten. Wanneer dit gebeurt moet het lichaam een andere wijze vinden om die regio te stabiliseren, dit is een van de oorzaken van het ontstaan van spondylose.
    Spondylose is een brug van bot gevormd tussen 2 wervels aan de onderzijde van de wervels. Ondanks dat ik mensen vertel niet direct in paniek te schieten bij het horen van de diagnose spondylose (in andere woorden, de hond is niet kreupel, verlamd of iets dergelijks) betekent het wel dat een deel van de rug door deze aandoening stijver is geworden en hierdoor wordt een ander deel van de rug om te compenseren meer flexibel dan gewenst is, beide is geen ideale situatie!
  4. Het iliolumbale ligament (Referentie Evans & deLahunta Miller’s Anatomy of the Dog, 4th Edition, Elsevier, St. Louis, MO, 2013) Wat? Waarschijnlijk iets waar je nog nooit van gehoord hebt? Je hond zeker niet, want een hond heeft geen iliolumbaal ligament! Het iliolumbale ligament is wel aanwezig bij mensen. Dit is een sterk ligament dat helpt om op de lumbosacrale kruising te stabiliseren (Referentie Woodburne & Burkel. Essentials of Human Anatomy, 8th Edition. Oxford University Press, New York, NY:559-560, 1988) (in basis het punt tussen de lage rug, het bekken en bij de hond het staartbeen). Dit ligament wordt over het algemeen alleen gevonden in 2-benige zoogdieren en niet in 4-benige. Dit omdat 2-benige zoogdieren meer stabilisatie mechanismen nodig hebben om rechtop te blijven staan dan 4-benige. Het wordt gedacht dat het de Quadratus Lumborum spier is die de rug van 4-benige helpt stabiliseren in de afwezigheid van een iliolumbaal ligament (Referentie Gregory et al. The canine sacrailiac joint. Preliminary study of anatomy, histopathology and biomechanics Spine 11(10):1044-1048, 1986) Maar dit is bij honden een dunne, smalle spier waardoor deze naar alle waarschijnlijkheid niet dezelfde stabiliteit biedt als dat een sterk ligament kan bieden.
  5. Meer missende ligamenten! Een interessante studie is gedaan naar de ligamenten van 4-benige (onder andere honden, paarden, knaagdieren), 2-voeters (mensen, humaan) en pseudo 2 voeters zoals vogels. (Referentie Jiang et al. A comparison of spinal ligaments – differences between bipeds and quadrupeds. J. Anat 187: 85-89, 1995) De onderzoekers vonden dat een set van ligamenten (aan de zijkant van de wervels ter hoogte van de thoraxale wervels) miste bij alle 4-benigen die onderzocht werden. De onderzoekers speculeerden dat deze extra ligamenten een geëvolueerde aanpassing was doordat het lichaam van 2-benige continue blootgesteld wordt aan mechanische uitdagingen voor de rug door het rechtop staan op de 2 benen. Ook werd besproken dat ontwikkelde scoliose niet een veel voorkomend probleem is bij 4-benigen en wel vaker voorkomt bij mensen en vogels.

Samenvattend, de verticale positie is geassocieerd met grote krachten in de facetgewrichten, zorgt voor vaker voorkomende scoliose en geeft nood aan extra ligamenten. Honden zijn niet gebouwd of ontwikkeld voor het doorbrengen van hun tijd in een positie waarin ze rechtop zitten of staan (geiten, paarden, varkens etc ook niet, mocht je je dat afvragen!)
Alles bij elkaar zie ik geen voordelen in de oefening “Sit Pretty”. Daardoor is mijn professionele advies dan ook om deze oefening niet meer uit te voeren met de hond in het voordeel van de hond!

Referenties
Breit S. Functional adaptations of facet geometry in the canine thoracolumbar and lumbar spine Th10-L6. Ann Anat 184: 379-385, 2002
Butterman et al. In vivo facet joint loading of the canine lumbar spine. Spine, 17(1): 81-92, 1992
Evans & deLahunta. Miller’s Anatomy of the Dog, 4th Edition. Elsevier, St. Louis, MO, 2013
Jiang et al. A comparison of spinal ligaments – differences between bipeds and quadrupeds. J. Anat 187: 85-89, 1995
Gregory et al. The canine sacroiliac joint. Preliminary study of anatomy, histopathology and biomechanics Spine11(10): 1044-1048, 1986
Woordburne & Burkel. Essentials of Human Anatomy, 8th Edition. Oxford University Press, New York, NY: 559-560, 1988

Aanvulling
Waarom is iedereen zo weg van deze oefening? Bovenstaand artikel heeft een flinke discussie op gang gebracht! Ik heb het gepost op de blogpagina van mijn kliniek en het was gedeeld op een grote facebook groep voor mensen geinteresseerd in het op conditie brengen en in conditie houden van hun honden (Canine Conditioning and Body Work, geen openbare groep, maar iedereen kan er lid worden)
Ik ben verbaas dat ik nog geen doodsbedreigingen heb ontvangen! Er wordt gezegd dat mijn mening niet onderbouwd is met gevalideerd onderzoek, dat hun honden de oefening uitvoeren en geen rugproblemen heb ben, dat er gezegd wordt dat het de beste ofening is voor het versterken van de rug- en buikspieren van de hond en dat als dit getraind werd er 2 jaar aan het leven van de hond toegevoegd wordt (helaas geen grap, dat was verteld tijdens een seminar). Ook wordt er gezegd dat mijn mening niet betrouwbaar is, dat ik een dierenarts van de oude stempel ben (echt waar, sinds wanneer ben ik oud?), er wordt gezegd dat door het hebben van deze mening ik waarschijnlijk geen fan ben van welke hondensport in welke vorm dan ook. Ook wordt er gezegd dat als ik deze mening naar buiten had willen brengen ik dit niet via deze weg had moeten doen, maar via een wetenschappelijk onderzoek en nog veel meer nare en lelijke commentaren.
Niet alle commentaren waren negatief, ook zijn er honderden reacties via diverse kanalen binnengekomen die positief waren en mij bedanken voor het schrijven van dit artikel omdat deze mensen zich altijd al oncomfortabel voelden bij het uitvoeren van deze oefening.

Hierdoor dacht ik, als jullie een botte, niet op onderzoek onderbouwde MENING en VERMOEDEN willen, waarom zou ik dan niet het artikel vervolgen!

Deel 2, waarom ik een hekel heb aan Sit Pretty (en Sta vanuit de Sit Pretty) oefening
Lees verder!
A. Er is geen greintje bewijs qua gevalideerd onderzoek dat vastgesteld heeft dat de Sit Pretty een oefening is die de rug- en buikspieren traint.
Zitten en rechtop staan heeft in de humane wereld niet geholpen om een sterke rug- en buikbespiering op te bouwen, dus waarom zou dat voor honden wel de rug- en buikspieren trainen? PLANKEN! Dat is een oefening die de rug- en buikspieren traint, maar dat is voor een andere blog. Voor nu, als je knieën niet al kapot zijn, wil ik je vragen om iets uit te proberen. Squad met je voeten recht onder je heupen en zorg ervoor dat je je rug goed recht houdt. Je eerste reactie gaat zijn om voorover te leunen, waarom? Omdat om je balans te houden je je lichaamsgewicht verdeeld wil hebben over de basis van je steunpunten (in andere woorden, tussen je voeten). Maar op moment dat je je rug echt recht richt (en je de spieren specifiek voor extensie/strekken gebruikt) lukt het niet om het zwaartepunt boven de basis van je steunpunten te houden, tenminste niet zonder voorover te leunen. Probeer om echt recht en omhoog te komen, op dat moment moet je je armen voor je uit gooien om je balans te houden en daarmee verdeel je dan ook weer je lichaamsgewicht voorwaarts in plaats van achterwaarts. Wat er nog meer gebeurd is dat je je lumbale deel van de rug overtrekt (hyper extensie) om je gewicht vooruit te gooien om zo je rug recht te houden. Denk er daarbij aan dat het lumbosacrale gewricht bij honden gevoelig is voor blessures, dat gaat niet goed samen met herhaalde hyper extensie/herhaald overstrekken. Als ik het probeer voel ik mijn rug overstrekken op moment dat mijn gewicht zich naar achteren verplaatst, dat moet ik dan proberen te corrigeren door mijn gewicht weer naar voren te brengen en ja, daarbij gebruik ik wel mijn buikspieren samen met het “zwaaien” van armen om mijn zwaartepunt voorwaarts te bewegen. Na enige tijd wordt dit zeer oncomfortabel voor mijn rug.
En misschien zie je op dit moment niet de gevolgen van deze oefening voor de rug van je hond, maar als de hond 10-14 jaar oud is zal je dat wel zien! Of niet! Maar goed, er was ook een tijd dat roken als ongevaarlijk en zonder gevolgen gezien werd! Mijn vader was een kettingroker voor het grootste deel van zijn leven en hij is nog steeds in leven met 75 jaar, hij heeft dan ook zeer waarschijnlijk geen gevolgen ondervonden van het kettingroken en daardoor is het ook voor anderen prima om te roken, want het is niet schadelijk. Er was ook ooit een tijd dat mensen dachten dat margarine gezonder was dan echte boter, het gebruik van helmen bij hockey is ook pas in 1974 geïntroduceerd en ik kan me nog goed herinneren dat in mijn jeugd gordels op de achterbank van de auto niet verplicht waren. Misschien hadden we destijds ook harder moeten vechten tegen de veranderingen (en echt lees het sarcasme in de opmerkingen hierboven!)

B. Hoe is Sit Pretty een oefening voor de fitheid voor de hond? Wat train je specifiek? Het SAID principe (Specific Adaptation to Imposed Demands, specifieke aanpassing aan opgelegde eisen) houdt in dat wanneer stressoren op het lichaam overgedragen worden, biomechanisch of neurologisch, er een specifieke aan passing aan de opgelegde eisen (SAID) zal plaatsvinden.
Bijvoorbeeld, als je pull-ups doet op dezelfde standaard pull-up bar dan past je lichaam je aan aan die specifieke fysieke belasting, maar past zich niet specifiek aan aan andere klim patronen of omgevingen. (https://en.wikipedia.org/wiki/SAID_principle)
Het is ook bekend dat het kunnen doen van honderd sit-ups als mens niet betekend dat je goede rug- en buikspieren hebt als het gaat om functionele activiteiten en bewegingen. Dus, wat is het dat je wil bereiken met de Sit Pretty? Wat volgt er uit deze oefening? Hoe is het een functionele oefening, wat verbetert het daadwerkelijk bij een sporthond? Helpt het een hond om over een sprong te springen of helpt het een politiehond om over een muur te komen? Als startpositie om explosief voorwaarts en omhoog te gaan is het in mijn ogen ook niet zo dat een hond dat bereikt via de “Sit Pretty” houding. De hond zal zijn gewicht naar de achterhand verplaatsen, maar nooit is hun lichaam vertikaal voor de krachtsexplosie (en dat zou ook niet zo moeten zijn)! Uit bovenstaande concludeer ik dan ook, de oefening Sit Pretty is niet meer dan een truckje, niet een echte oefening om kracht en conditie op te bouwen.

C. Als een hond opstaat op beide achterpoten (bijvoorbeeld om over een hek te kijken of om te “dansen”) dan verhoogt hij inderdaad de kracht op de facetgewrichten zoals in het eerste deel van dit blog besproken en ja, het is maar een klein verschil met de kracht die erop komt bij het oplopen van de trap.
Als besproken onder punt A kunnen onder invloed van de kracht van de Sit Pretty oefening de extensie krachten op de rug in zijn algemeen veranderen, ondanks dat mijn visie hierin niet met wetenschappelijk onderzoek onderbouwt kan worden is het mijn inschatting dat de krachten op de facetgewrichten bij de oefening Sit Pretty zwaarder zijn dan dan bij rechtop staan. Bij rechtop staan kan de hond zijn achterpoten achterwaarts bewegen en het lichaamsgewicht meer direct boven de voeten balanceren. Hierdoor wordt de taak beter uitgevoerd en met een betere balans. Veel honden bieden ook het rechtop staan aan als er een Sit Pretty gevraagd wordt en in mijn ogen wil dat wel degelijk wat zeggen. Hetzelfde geldt voor de uitspraak van veel mensen dat meerkats, ratten en andere dieren deze houding ook aannemen en ook veel kleine honden, maar als je beter kijkt dan bieden ze geen Sit Pretty aan, maar staan ze op de achterpoten, Sit Pretty wordt eigenlijk alleen aangeboden door de hond als dit aangeleerd gedrag is dat beloond is.

D. Facetgewrichten en ligamenten, waarom ligt daar mijn focus? In deze discussie ligt mijn focus bij deze factoren omdat dat is waar het bewijs te vinden is en als een professional moet ik gebruik maken van het beste beschikbare bewijs om mijn klinische beel te ondersteunen bij het maken van beslissingen.
Het is zeer aannemelijk dat er bij de oefening Sit Pretty krachten op de tussenwervelschijven zijn die onnatuurlijk zijn. Over extensie van het lumbosacrale gewricht is een groot veel voorkomend probleem bij alle types van werkhonden. Daar zijn we het over eens. Maar als de oefening Sit Pretty niet helpt om dat te voorkomen en mogelijk zelfs het probleem veroorzaakt/verergert, waarom dan zo blijven hameren op het uit blijven voeren van deze oefening? En ja, spieren zijn zeer belangrijk voor stabiliteit, niet alleen de ligamenten, maar om het belang van het missen van 2 ligamenten, die 2-benige wel hebben en 4-benige niet, te verwaarlozen is simpelweg je kop in het zand steken.

E. Squats vanuit Sit Pretty, daar heb ik nog een grotere hekel aan! Voor wat betreft deze oefening denk ik dat het vooral het sprongewricht, het hakgewricht, is die gevaar loopt. Het hakgewricht van een hond is meer afhellend richting de tibia en een van de theorieën waarom honden gemakkelijker kruisbandproblemen (niet enkel scheuren door trauma, maar ook degeneratie van de ligamenten wat kan leiden tot problemen met het ligament wat zich uit in beweging in het gewricht wat niet direct schade veroorzaakt) ontwikkelen ligt in dat deel.
Als we er van uit gaan dat een hak geen knie is, waarom dan flexie en extensie (buiging en strekken) vragen van de hak door het volledige lichaamsgewicht in een onnatuurlijke positie te brengen? En ja, de krachten van de rug bij het in en uit positie komen bij de oefening Sit Pretty is open voor discussie, maar de krachten en bewegingen van de hak van de hond die onnatuurlijk en niet gewenst zijn legt een sterkere basis voor een discussie over de oefening.
Maar wat bijvoorbeeld wel kan en een veel natuurlijkere beweging is voor de hak, is het op een verhoogd voorwerp (stoel, tafel, bal, platform) laten plaatsen van de voorpoten van de hond waarbij de hond in voorwaartse richting hangt met zijn lichaamsgewicht en dan een achterwaartse zit vragen waarbij het lichaamsgewicht zich naar achteren verplaatst. Dit is vergelijkbaar met trap op lopen, heuvel op lopen, voorbereiding voor een sprong). Dit is dan ook een functionele oefening en ja functionaliteit van de oefeningen is van belang.

Naast bovenstaande punten wil ik ook nog graag toevoegen dat als we de keuze maken om iets te doen of juist niet te doen (oefeningen, therapie, techniek, etc) we dat doen op basis van zo veel mogelijk op bewijs gestoelde informatie. Zouden we wachten op onderzoek voordat we wat gingen doen dan zou niemand al bezig zijn met het in conditie brengen van de hond in het algemeen, aangezien er niet direct wetenschappelijk bewijs is dat dat onderbouwt! Maar, op het moment dat we keuzes maken wat we doen (in ongeacht welke situatie) dan doen we dat op basis van wat er op dat moment aan mogelijk onderzoek beschikbaar is om zo een goed gefundeerde beslissing te maken. En dat is wat ik gedaan heb in bovenstaande blog, in het onderschrijven waarom in mijn mening de Sit Pretty geen waardevolle oefening is. Het enige wat ik vraag is dat mensen de tijd nemen en nadenken over bovenstaande informatie zonder direct in de verdediging te schieten (op een vervelende manier) Of zoals een van mijn Facebook vrienden het samenvatte “Als we beter weten, doen we beter!”

Stuur uw brieven met negativiteit bij voorkeur rechtstreeks aan mij zodat mijn medewerkers daar niet mee lastiggevallen worden.

Groetjes Laurie.